-
Васіль Быкаў – Wasil Bykau po polsku12.04.201512.04.2015W białoruszczyźnie końcowe w ulega ubezdźwięcznieniu nie do f, ale u niezgłoskotwórczego. W polszczyźnie Bronisław wymawiamy bronisłaf, natomiast po białorusku pisze się tak, jak się wymawia: Branisłaŭ. W przypadkach zależnych w obu językach głoska w wraca, mamy więc w piśmie i mowie Bronisława i Branisława. W zamieszczonej przez Państwa poradzie zalecono formę dopełniacza Bykaŭa. Jest to jednak potworek językowy, trudny do wymówienia łamaniec. Czy nie lepiej odmieniać Bykawa?
-
Dlaczego wyrazy dzisiaj i wczoraj są nieodmienne?
28.12.2021Szanowni Państwo,
jutro, będzie futro lecz nie przejmuj się jutrem i futrem. Jutrojest odmienne. Zwyczaj, ruczaj, poraj... Zwyczajem, ruczajem, porajem – wszystko łatwo się odmienia i brzmi podobnie do dzisiaj. Dlaczego więc dzisiaj jest oporne? O dzisiaju nawet nie myśl, wczorajem też nie warto się przejmować, liczy się tylko jutro.
Proszę o wyjaśnienie nieodmienności tego słowa.
Jarek z Lublina
-
Litera x w polszczyźnie
2.02.20232.02.2023Szczęść Boże!
Pragnąłbym zapytać o literę „x” w języku polskim. Mianowicie, coraz częściej spotykam się z zapisem wyrazów, np. „ksiądz” czy „książka”, właśnie przez literę „x” („xiądz”, „xiążka"). Czy taki zapis jest poprawny?
Słyszałem, że dawniej litera ta występowała w języku polskim w tych właśnie wyrazach, czego pozostałością mają być skróty „x.” (Ksiądz) oraz „WXL” (Wielkie Księstwo Litewskie).
Z wyrazami szacunku
Bartosz K.
-
łącznik w inicjałach6.10.20056.10.2005Na stronie Rady Języka Polskiego znalazłam informację przygotowaną przez prof. J. Podrackiego w ramach prac Komisji Ortograficzno-Onomastycznej o niestosowaniu łącznika w inicjałach imion i nazwisk dwu- i wieloczłonowych, np. Tadeusz Dołęga-Mostowicz (T.D.M.). Zaskoczyła mnie więc porada udzielona przez dra J. Grzenię, który sugerował stosowanie łącznika w podobnych przypadkach. Jak rozumieć tę rozbieżność?
-
obłuda i cynizm1.09.20141.09.2014W poradzie obłuda i cynizm zauważył Pan, że „nie można być jednocześnie obłudnikiem i cynikiem, przynajmniej nie w tej samej sprawie”. Przeszukanie stron WWW pod kątem wyrażeń cyniczny i obłudny oraz obłudny i cyniczny pokazuje jednak, że obłuda i cynizm idą w parze dosyć często, przynajmniej w tekstach. Nawet w ISJP (s.v. obłudny) znalazł się przykład: „Była cyniczna i obłudna”, a w Wielkim SJP wśród typowych połączeń obłudy jest obłuda i cynizm. O czym to może świadczyć?
-
Skąd się wzięło W?7.02.20157.02.2015Przed tygodniem albo dwoma pytałem o literę W, ale nie wiem, czy pytanie udało się wysłać. Znalazłem informację, że to litera W jest genetycznie dwuznakiem. Powstała na gruncie germańskiej tradycji pisownianej z podwojenia łacińskiej litery V, czyli z zapisu VV. Za jej pomocą oddawano germańskie głoski różne od łacińskiej spółgłoski V. Czy można gdzieś znaleźć więcej informacji na ten temat?
-
Szyk członów nazw stowarzyszeń międzynarodowych5.09.20175.09.2017Szanowni Państwo!
Chciałbym spytać o pisownię nazw stowarzyszeń międzynarodowych. Wydaje mi się, że istnieje reguła, stanowiącą o podawaniu na pierwszym miejscu nazwy tego kraju, w którego języku jest nazwa: czyli Stowarzyszenie Polsko-Niemieckie, a po niemiecku Deutsch-Polnische Gesellschaft. Czy w takich nazwach stosuje się tylko wielkie litery? Proszę o wiadomość czy rzeczywiście istnieje taka zasada i gdzie ją można znaleźć.
Z poważaniem
Marcin Mazur
-
vlepka22.04.201022.04.2010Witam!
Pytanie dotyczy pisowni vlepki. Vlepka, to mała naklejka, którą można zobaczyć na tylnej szybie autobusów komunikacji miejskiej. Autorzy tychże naklejek nazywają siebie vlepkarzami. Przez pewien czas wydawali także pismo Vlepgazetta. Zastanawiam się, czy nazwa ta, pisana przez v zamiast w, jest poprawna, czy może pisząc o nich, powinniśmy używać litery w – wlepka, wlepkarze?
Pozdrawiam. -
Współczesny polski alfabet18.09.201918.09.2019Dzień dobry, mam pytanie – czy polski alfabet zawiera litery „q”, „X” i „V” ? Jaka jest oficjalna wykładnia w tym temacie na rok 2019?
Pytam, bo mój syn (klasa 5 SP) otrzymał obniżoną ocenę z kartkówki z alfabetu, bo nie wymienił tych liter. Polonista, z tego co wiem, powołał się tu na normę szeregowania alfabetycznego PN-N-01223:1980. Czy jest ona obowiązująca w tym przypadku? Do klasy 4 syn był uczony, że są tylko 32 litery alfabetu bez „v”, „x” i „q”.
Będę wdzięczna wyjaśnienie. Pozdrawiam.
-
fotowoltaika
16.01.202116.01.2021Angielskie słowo photovoltaic zostało przetłumaczone na polski jako fotowoltaika, fotowoltaiczny. Dość często spotyka się w pisowni i wymowie formę fotowoltanika, fotowoltaniczny, co uznawane jest jednak za błąd. Czy zatem spolszczenie, które nie jest do końca naturalne oraz płynne w wymowie, rodząc tym samym trudności, można sensownie obronić? Czy nie mamy tu do czynienia z arbitralnym wyborem i nieudaną kalką językową?